Obiekt znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków.

Bibliotekę wzniesiono w 1926 r. z fundacji Harrego Hardera, kołobrzeżanina, który przed I wojną światową wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie dorobił się znacznego majątku. Budynek, zaprojektowany przez inż. Henryka Göbela, oddano do użytku w 1927 r.  W owym czasie były nowoczesną budowlą mieszczącą czytelnie, wypożyczalnię, salę odczytów, introligatornię, pomieszczenia administracyjne oraz magazynowe, mieszkanie służbowe dla dyrektora (na poddaszu) oraz stróża (w piwnicy). Budynek posiadał centralne ogrzewanie parowe. Księgozbiór liczył 14 tys. woluminów. Nie uległ zniszczeniu w 1945 r., do dziś pełni pierwotną funkcję.  Budynek wolnostojący, wymurowany jest z cegły na rzucie zbliżonym do litery „T”. Bryła prostopadłościenna, dwukondygnacyjna z wysokim podpiwniczeniem i mieszkalnym poddaszem, składa się z dwóch części nakrytych osobnymi dachami o prostopadłych kalenicach.  Do korpusu głównego (przykrytego dachem trójspadowym) dostawiona jest część boczna - zryzalitowana i podwyższona o kondygnację mansardowego poddasza. Jest ona od frontu zamknięta trójkątnym tympanonem (z owalnym okulusem), od tyłu półszczytem z naczółkiem dachu. Połacie dachów obu części urozmaicone jednoosiowymi wystawkami z daszkami siodłowymi. Elewacje otynkowane (długie siedmio- i pięcioosiowe), z oszczędnym detalem tynkarskim ograniczonym do opasek okiennych, lizen wydzielających pola okien z gładkimi płycinami podokiennymi, gzymsów cokołowego i wieńczącego (uskokowo profilowanego), motywów floralnych w dekoracji szczytu fasady. Wejście główne (prowadzące do hallu głównego z klatka schodową) podkreśla kolumnowy portyk, zwieńczony balkonem z ażurową, metalową balustradą.

Budynek w typie willi, wczesnomodernistyczny z odwołaniami do tradycji historycznej (elementy wystroju nawiązujące do klasycznego baroku). Wyróżnia się wysoką jakością wykonawstwa architektonicznego, a także wartością historyczną i niematerialną – jako siedziba instytucji inicjującej i kształtującej życie kulturalne Kołobrzegu.

Więcej informacji:

Miejski Konserwator Zabytków - Kierownik Biura
JOLANTA HRYNIO
tel.: +48 94 35 51 638

Główny Specjalista
MALWINA MARKIEWICZ
tel.: +48 94 35 51 677