Fort Ujście powstał w latach 1770-1774 w miejscu szańca ziemnego z 1709 r. dla ochrony przed ostrzałem artyleryjskim portu kołobrzeskiego z morza. Fort na planie 2/3 okręgu od strony morza zamykał mur ceglany przed wałem ziemnym. W centrum zbudowano główny budynek forteczny przykryty ziemią, w formie niskiej 3-poziomowej wieży ceglanej. Od południa i wschodu fort zamykały dwa niewielkie bastiony. Po likwidacji twierdzy w latach 1832-1836 bastiony usunięto. Między murem od strony morza, a głównym budynkiem fortecznym zbudowano latarnię morską, wysadzoną przez Niemców w 1945 r., by nie stanowiła punktu orientacyjnego. Fort Ujście stanowił ostatni punkt obrony Kołobrzegu do 18 marca 1945 r.

Budowę obecnej latarni morskiej Rosjanie rozpoczęli zaraz po zdobyciu Kołobrzegu. Ceglana rotunda na istniejącym głównym budynku fortecznym z kamiennym detalem w gzymsie z fryzem arkadowym oraz w ościeżach okiennych i drzwiowych ukończona została w listopadzie 1945 r. W trakcie przebudowy przedłużono mur osłonowy, zamykając okrąg. Poza funkcją latarni morskiej ulokowanej na szczycie, miała również służyć jako pomnik wojenny.

W zwieńczeniu muru osłonowego widoczny gzyms i fryz arkadkowy, a na szczycie, balustrada z metalowych prętów. Na murze, zachowała się czworoboczna wieżyczka zwieńczona nadwieszonym fryzem arkadkowym i namiotowym dachem z kulistą sterczyną. Wieżyczka ta stanowiła pierwotne zakończenie muru osłonowego fortu. Plac wokół wieży latarni wykończony kamienną kostka brukową i koncentrycznymi trawnikami. Na murze dolnej części ulokowano tablice poświęcone pamięci tych, którzy zginęli na morzu, a na ścianie rotundy wmurowano tablicę poświęconą poległym w walce z najeźdźcą hitlerowskim.

Zachowane relikty Fortu Ujście posiadają wartość historyczną i naukową stanowiąc integralną część większej całości jaką była Twierdza Kołobrzeg. Natomiast latarnia morska w swojej obecnej formie jest przykładem harmonijnych zmian, tworzących nowe wartości przy zmianie funkcji.

Więcej informacji:

Miejski Konserwator Zabytków - Kierownik Biura
JOLANTA HRYNIO
tel.: +48 94 35 51 638

Główny Specjalista
MALWINA MARKIEWICZ
tel.: +48 94 35 51 677