Zdrojowa - stary cmentarz żydowski

Kategoria: Cmentarze

Dawny cmentarz żydowski. Położony po południowej stronie ulicy Zdrojowej na terenie Parku Teatralnego. na podstawie www.sztetl.org.pl: "Wkrótce po założeniu gmina żydowska w Kołobrzegu otrzymała od władz miejskich teren pod cmentarz wyznaniowy na ówczesnym Munderfeld. Później teren ten nazywany był Theaterpark. umowa z magistratem podpisana została 14 kwietnia 1815 r. W 1847 r. gmina podpisała z władzami miasta kolejną umowę, tym razem dotyczącą powiększenia terenu kirkutu. Mimo to już w 1885 . zabrakło na nim wolnych miejsc grzebalnych i został on zamknięty nakazem policyjnym. Na początku lat trzydziestych XX w. na terenie cmentarza znajdowały się jeszcze prawie wszystkie nagrobki. jednak ok 1937 r. władze hitlerowskie zmusiły gminę do uprzątnięcia starego cmentarza. Nie przeniesiono wówczas grobów, zabrano jedynie większe i cenniejsze pomniki, które ustawiono przy wejściu na nowy cmentarz żydowski. Stary kikut został ostatecznie zdewastowany i zniszczony podczas tzw. Nocy Kryształowej w 1938 r. W dniu 24 października 2000 r. na cmentarzu otwarto lapidarium, w którym znalazło się 6 macew pochodzących z obu kołobrzeskich kikutów."

Cmentarz jest ujęty w wojewódzkiej ewidencji zabytków, położony w granicach obszaru wpisanego do rejestru zabytków- Zespołu Parkowo-ogrodowego- Park Teatralny A-1484

Cmentarz żydowski zgodnie z zasadami religii mojżeszowej  nie może być likwidowany, zatem mimo uznania za park, dla wyznawców judaizmu nadal nim pozostaje.

Cmentarz utworzony w 1815 r. i powiększony w 1847 r., zamknięty w związku z wyczerpaniem miejsc grzebalnych w 1885 r. Założony na planie zbliżonym do prostokąta o powierzchni ok. 0,01 ha, którego płn. granicę wyznacza ul. Zdrojowa, obecnie fragment Parku Teatralnego Do lat 30. XX w. na terenie cmentarza znajdowały się jeszcze prawie wszystkie nagrobki.  W końcu lat. 30. XX w. zmuszono gminę do przeniesienia cenniejsze macew na nowy cmentarz żydowski przy ul. Koszalińskiej; groby pozostały. Zdewastowany i zniszczony podczas tzw. nocy kryształowej w listopadzie 1938 r. W 1995 r. odkopano nagrobki z napisami w języku hebrajskim. W 2000 r. otwarto lapidarium na planie gwiazdy Dawida, złożone z 6 macew umieszczonych na filarach w krańcach gwiazdy, pochodzące z obu kołobrzeskich nekropolii; najstarsza pochodzi z 1830 r., ustawiono granitową tablicę upamiętniająca żydowską społeczność Kołobrzegu Lapidarium to zajmuje zachodnią część dawnego cmentarza – ok. 1/3 jego pierwotnej powierzchni. Elementem historycznym jest także starodrzew – szpalery klonów w zach. części działki.

Teren o wartości historycznej, naukowej i religijnej.


Więcej informacji:

Miejski Konserwator Zabytków - Kierownik Biura
JOLANTA HRYNIO
tel.: +48 94 35 51 638


Główny Specjalista
MALWINA MARKIEWICZ
tel.: +48 94 35 51 677

Numer działki dz. nr 116/6, 115/2 obr. 4
Typ cmentarz żydowski
Funkcja lapidarium żydowskie
Data powstania 1815 r, 1847 r. (powiększenie)
Zakres ochrony znajduje się na terenie wpisanego do rejestru zabytków zespołu parkowo-ogrodowego

Lokalizacja

Zdrojowa, 78-100, Kołobrzeg, Zachodniopomorskie, Poland

Strona www: zabytki.kolobrzeg.eu

Pliki

Zabytki Kołobrzeskie, Urząd Miasta. All Rights Reserved.

Joomla Portale by Tomasz Kolasa. Zadzwoń: 600 992 272